مولانا عبدالحمید در سی‌وسومین مراسم دانش‌آموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان:
در مکی به «اصل اسلام» و «انسانیت» فکر می‌شود
شیخ‌الاسلام مولانا عبدالحمید، امروز (17 بهمن‌ماه 1402) در سی‌وسومین مراسم تجلیل از حافظان قرآن و دانش‌آموختگان دارالعلوم زاهدان، «اعتدال» و «توجه به اصل اسلام و انسانیت» را مسیر و تفکر مجموعه دارالعلوم مکی زاهدان دانستند و اقشار مختلف مسلمانان را به «تلاش برای حفاظت از اصل اسلام» توصیه و تاکید کردند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر امام‌جمعه زاهدان، مولانا عبدالحمید اظهار داشتند: در مجموعۀ مکی برای اسلام و انسانیت فکر می‌شود. همۀ ما باید به اصل اسلام فکر کنیم که تمام مسلمانان را شامل می‌شود. وقتی ما اصل اسلام را در نظر بگیریم دیگر شعارهای مذهبی نمی‌دهیم و میگوییم مهم این است که اصل دین بماند، زیرا اگر اصل دین حفظ شود مذاهب هم می‌مانند، اما اگر اصل دین ضربه بخورد تمام مذاهب ضربه می‌خورند. بنده در گذشته در جلسات و کنفرانس‌های بارها به علما و حوزه‌های علمیه شیعه و سنی گفته‌ام که مذهب‌گرایی نداشته باشید، بلکه به اصل اسلام فکر کنید.
ایشان در ادامه افزودند: دومین شعاری که در اینجا (مکی) به آن تاکید می‌شود «انسانیت» است. نگاه همۀ ما باید به انسانیت باشد. تمام انسان‌ها اعم از مسلمان و غیرمسلمان نیاز به کرامت و عدالت دارند. ما میگوییم انسان‌ها کنار هم قرار بگیرند، بر یکدیگر ترحم کنند و نسبت به همدیگر حرمت و حقوق قایل باشند.
ما دشمن «ظلم» و «دروغ» و «تبعیض» هستیم
امام‌جمعه زاهدان ادامه دادند: نکتۀ دیگری که ما بر آن تاکید داریم این است که همۀ ما بر مسیر «حق» قرار داشته باشیم. ما میگوییم همۀ انسان‌ها حقایق و واقعیت‌ها را ببینند. «حق» چیزی است که تمام عاقلان و منطق‌ها آن را قبول می‌کنند. ما معتقد به «عدالت و انصاف» هستیم و این عدالت را نه برای یک قوم و مذهب، بلکه برای تمام بشریت، اعم از مسلمان و غیرمسلمان می‌خواهیم. ما عدالت را حتی برای دشمنان خود و دشمنان درجۀ یک اسلام می‌خواهیم. قرآن مجید بر همین نکته توصیه و تاکید کرده و خطاب به مسلمانان می‌فرماید: «وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا» دشمنی و بغض با یک قوم سبب نشود که عدالت را زیر پا بگذارید.
ایشان افزودند: ما میگوییم عدالت و انصاف در حق تمام انسان‌ها حتی در حق صهیونیست‌هایی که فلسطینی‌ها را قتل‌عام می‌کنند رعایت شود. ما خواهان و طرفدار عدالت و انصاف و صداقت، و دشمن ظلم و بی‌انصافی و دروغ و نفاق و تبعیض و نابرابری هستیم. ما در کنار کسی هستیم که عدالت‌خواه باشد و صداقت داشته باشد. ما هیچ‌گاه در کنار ظلم و دروغ قرار نمی‌گیریم. ما بارها اعلام کرده‌ایم که مسیر ما مسیر اعتدال است. ما با افراط و تفریط و با اختلاف و تفرقه همراه نیستیم و معتقدیم مسیر اسلام و قرآن و حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وسلم به دور از افراط و تفریط است.
ایشان گفتند: الحمدلله علاوه بر اهل‌سنت، بسیاری از برادران شیعۀ ما در استان و کشور نیز با این مرکز علمی محبت دارند. در زاهدان اتفاقی پیش آمد و خون‌هایی ریخته شد و همۀ ما اعم از علما و مردم اعلام کردیم که راضی به خون‌ریزی نیستیم و الحمدلله از خون‌ریزی بیشتر جلوگیری شد و از این بابت امروز ما سربلندیم. راحتی و امنیت برادران شیعه، راحتی و امنیت ما است. ما خیرخواه تمام مردم ایران هستیم و برای همۀ ملت و در حق تمام انسانیت دعای خیر می‌کنیم.
«انتقاد سازنده» در اجرای عدالت و انصاف تاثیرگذار است
مولانا عبدالحمید در ادامه به بیان اهمیت «اجرای عدالت» پرداختند و گفتند: عدالت و انصاف نیاز تک‌تک انسان‌ها و ضامن امنیت است. معتقدیم هر کشور و مملکتی که در آن عدالت و انصاف اجرا شود، امنیت در آن کشور بدون نیاز به پلیس و زندان برقرار می‌شود. در کشور خودمان نیز که ما در آن زندگی می‌کنیم و حق اظهارنظر داریم، اگر عدالت و مساوات باشد و کار به افراد شایسته واگذار شود چنان امنیتی برقرار می‌شود که کسی به کسی نگاه هم نکند. لذا همه باید در راستای اجرای عدالت و انصاف و برابری تلاش کنند.
ایشان خاطرنشان ساختند: معتقدیم انتقاد سازنده در اجرای عدالت و انصاف تاثیرگذار است. این یک واقعیت است، و اشاره به شخص خاصی هم ندارم، که هیچ‌کسی از انتقاد بالاتر نیست. فقط پیامبران معصوم هستند. حتی در سیرت پیامبران نیز می‌بینیم که آنها هم بعضاً دچار لغزش شده‌اند و الله تعالی به‌خاطر این لغزش به آنان تذکر داده است؛ چنان‌که الله تعالی محبوب خودش؛ حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وسلم را پیرامون جریانات جنگ تبوک زیر سؤال برد و خطاب به ایشان فرمود: «عَفَا اللّهُ عَنْکَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ». لذا وقتی پیامبران دچار لغزش می‌شوند، چه کسی می‌تواند بگوید که از لغزش مصون است.
امام‌جمعه زاهدان افزودند: در هر جامعه و کشوری که اجازۀ انتقاد داده نشود و خط‌های قرمز کشیده شوند این به ضرر آن جامعه و کشور است. شاه وقتی از ایران رفت متوجه شد نزدیکانش خیلی از حرف‌ها را به او نگفته‌اند و همچنین کسانی که می‌گفتند کسی حق ندارد از شاه انتقاد کند متوجه شدند که بزرگترین ظلم را در حق شاه مرتکب شده‌اند. بنده معتقدم اگر همکاران و اطرافیانم به کسی اجازه ندهند از بنده انتقاد کند، بزرگترین ظلم را در حق بنده مرتکب شده‌اند.
امیدواریم دستگاه قضایی به حادثۀ جمعه خونین زاهدان «مستقل»، «بی‌طرفانه» و «عادلانه» رسیدگی کند
مولانا عبدالحمید در بخش دیگری از سخنان‌شان از برگزاری دادگاه متهمان جمعه خونین زاهدان طی روزهای آینده خبر دادند و گفتند: خبر خوشحال‌کننده این است که دادگاه کسانی که حادثۀ جمعه خونین را به‌وجود آوردند و نمازگزاران را به ناحق به قتل رساندند، فردا برگزار می‌شود. معتقدیم کسانی که در زاهدان و خاش و در هر جایی از ایران مردم را به ناحق زده‌اند باید به پای میز عدالت کشانده شوند تا موجبات تسلی‌خاطر بازماندگان و مردم سیستان‌وبلوچستان و ملت ایران فراهم شود. ما می‌دانیم در حادثۀ زاهدان کسانی که به سمت مردم تیراندازی کردند فقط از یک نهاد یا ارگان نبوده‌اند. لذا خواستۀ مردم آن است که این افراد متعلق به هر نهاد و ارگانی بوده‌اند، باید به‌عنوان مجرم محاکمه شوند.
ایشان تصریح کردند: دغدغۀ دیگری که مردم دارند این است که اکثریت قضات استقلال ندارند و تحت تاثیر بعضی ارگان‌ها و نهادها قرار دارند و ممکن است نتوانند بر اساس عدالت و انصاف حکم صادر کنند. لذا درخواست همۀ ما از قضات آن است عادلانه و بی‌طرفانه و بر اساس واقعیت‌ها قضاوت کنند. دستگاه قضایی در دنیا باید مستقل باشد و نباید تحت تاثیر هیچ نهاد و ارگانی قرار بگیرد. در فرهنگ اسلام و در قوانین جوامع پیشرفتۀ بشری قضات استقلال دارند، در ایران نیز خواستۀ همۀ مردم آن است که دستگاه قضایی استقلال خودش را داشته باشد.
مدیر دارالعلوم زاهدان در ادامه گفتند: در احکام اسلامی معمولا سه نوع قتل وجود دارد؛ یکی «قتل خطا» است، مثل اکثر تصادفاتی که اتفاق می‌افتند یا اینکه شخصی اشتباهی و بدون قصد تیری را شلیک می‌کند که منجر به قتل انسان می‌شود. دوم «قتل شبه‌عمد» است؛ یعنی قتلی که در آن احتمال خطا و اشتباه هم وجود دارد. سوم و شدیدترین قتل «قتل عمد» است و حکم این قتل در تمام مذاهب اسلامی «قصاص» است. لذا اینکه ما گاهی اوقات درخصوص اعدام‌ها صحبتی می‌کنیم، منظورمان اجرای «قصاص» نیست، زیرا قصاص چیزی است که الله تعالی فرموده و حق است و اجرای آن ثواب هم دارد؛ البته به شرط آنکه قصاص بر اساس واقعیت بوده و ثابت بشود.
ایشان تصریح کردند: اعتقاد مردم این است قتل‌هایی که در حوادث زاهدان و خاش صورت گرفته «قتل عمد» بوده و امیدواریم قضات بر اساس عدل و انصاف و شریعت و قانون حکم بدهند و هر چه قانون خدا و کشور است اجرا بشود. ما گفته‌ایم به قانون خدا و به حق و انصاف راضی می‌شویم. انتظار همه آن است که قضات تحت تاثیر هیچ فشار و سفارشی قرار نگیرند؛ نه طرف ظالم باشند و نه طرف مظلوم، بلکه حامی حق و عدالت باشند و بر اساس حق و انصاف قضاوت کنند.
«صلح عادلانه» تنها راه‌حل قضیۀ فلسطین است
مولانا عبدالحمید در ادامۀ سخنان‌شان ضمن مذمت «اختلافات»، بر لزوم «حل‌وفصل عادلانه» مسأله فلسطین تاکید کردند و گفتند: بشر امروزی در سطح جهان از اختلافات گوناگون رنج می‌بَرد که مهمترین آنها اختلافی است که در سرزمین فلسطین وجود دارد که امروز آثار و نتایج این اختلاف هفتادوپنج‌ساله را همۀ ما می‌بینیم. در این اختلاف یک صف‌آرایی بزرگ که اکثرا شامل جامعه اسلامی می‌شود، در حمایت از مردم فلسطین تشکیل شده است، و در مقابل نیز صف‌آرایی بزرگ دیگری که اکثرا از سوی جامعه غربی است، از اسرائیلی‌ها و صهیونیست‌ها حمایت می‌کند.
ایشان در ادامه خاطرنشان ساختند: اختلافات و بی‌عدالتی‌های موجود در دنیا سبب رشد پدیدۀ «تروریسم» در جهان شده است، اما بخش بزرگی از رشد این پدیده به اختلافی برمی‌گردد که چندین دهه است بین اسرائیل و فلسطینی‌ها وجود دارد. لذا اختلاف طولانی سرزمین فلسطین فقط یک راه‌حل دارد و آن «صلح عادلانه» است؛ فلسطینی‌ها باید به سرزمین‌های اشغال‌شدۀ خودشان برگردند و کشور مستقل فلسطین با مرزهای مشخص تشکیل شود.
امام‌جمعه زاهدان اظهار داشتند: برای جهان غرب که از قدرت مادی بیشتری برخوردار است بهترین راه این است که هرچه سریع‌تر مسأله فلسطین را حل‌وفصل کند. برقراری آتش‌بس از نیازهای فوری سرزمین فلسطین است. بخش بزرگی از یهودی‌های دنیا و حتی یهودیان اسرائیل مخالف جنگ غزه هستند و علیه دولت افراط‌گرای کنونی اسرائیل اعتراض دارند. جنگ و کشتن و تخریب راه‌حل نیست، بلکه عقل و حل‌وفصل عادلانه و منصفانه راه‌حل است.
از آزادی مولانا مرادزهی خوشحال شدیم؛ امیدواریم سایر علما و زندانیان سیاسی نیز آزاد شوند
مولانا عبدالحمید در بخش دیگری از سخنان‌شان در مراسم دانش‌آموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان از آزادی مولانا عبدالمجید مرادزهی ابراز خرسندی کردند و گفتند: خوشحالیم که مولانا عبدالمجید، یکی از علمای برجسته که بیش از یک سال در زندان بود و بیماری و کسالت هم داشت، شب گذشته آزاد شده است. البته اگر انسان در راه حق به زندان هم برود اشکالی ندارد؛ اسلاف و بزرگان ما در گذشته به زندان رفته‌اند. حالا شاید دیگران بگویند این راه، حق نیست، ولی وقتی خودِ شخص تشخیص بدهد و معتقد باشد بر مسیر حق قرار دارد، رفتن به زندان هم اشکالی ندارد.
ایشان بر لزوم آزادی سایر علمای دربند تاکید کردند و گفتند: انتظار ما این است که مولانا فتحی‌محمد نقشبندی و مولانا فضل‌الرحمان کوهی و سایر علما و ماموستایان و همچنین زندانیان سیاسی آزاد بشوند. وجود علما در هر منطقه مایۀ امنیت و خیر است و اگر به‌جای زندان، بیرون از زندان باشند به انسجام و امنیت منطقه کمک می‌کنند.
ایشان تصریح کردند: معتقدیم آزادی سیاستمداران مرد و زن به نفع کشور و وحدت است. سیاسیون باید بتوانند حرف خودشان را بزنند و باید با آنها بنشینیم و حرف‌هایشان را بشنویم.
همه را به فراگیری علوم دینی و دانشگاهی توصیه می‌کنیم
امام‌جمعه زاهدان در ادامۀ سخنان‌شان عموم جامعه را به فراگیری علم توصیه و تاکید کردند و گفتند: توصیۀ بنده به همه آن است که به فراگیری مطلق «علم»، اعم از علوم شرعی و علوم دانشگاهی، بپردازید. ما در اینجا فقط برای دین مردم کار نمی‌کنیم، بلکه برای دین و دنیای مردم فکر می‌کنیم و معتقدیم دین و دنیا به نفع انسانیت است. الله تعالی محبت با دنیایی را مذمت کرده است که انسان به‌خاطر آن حلال و حرام را نشناسد و گرفتار ربا و رشوه و فساد بشود.
ایشان افزودند: علوم دینی و دانشگاهی به منزلۀ دو بال هستند که بشر را به پرواز درمی‌آورند. بشر برای پیشرفت و ساختن دنیا و آخرتش نیاز به وحی و علم دارد. این اشتباه است که انسان گمان کند فقط به دین یا فقط به دنیا نیاز دارد. هر دو علم روشنایی و سرمایه هستند که دین و دنیای انسان را می‌سازند. ما هرچه پیشرفت در عرصۀ دینی داریم به حوزه‌های علمیه برمی‌گردد و هر پیشرفتی در عرصه‌های دنیوی داریم به دانشگاه‌ها برمی‌گردد. لذا مرد و زن نیاز به فراگیری علم دارند و دین اسلام هیچ‌کسی را از فراگیری علم استثنا نکرده است.
امیدواریم راه قانونی برای تحصیل طلاب مهاجر در آینده فراهم شود؛ ما بر این خواسته اصرار داریم
رئیس شورای هماهنگی مدارس دینی اهل‌سنت سیستان‌وبلوچستان در ادامۀ سخنان‌شان گفتند: ما از یک طرف خوشحالیم که این مراسم برگزار شده است و از یک طرف به‌خاطر اینکه از طلابی که چندین سال کنار هم بودیم و اکنون از آنها جدا می‌شویم پریشان هستیم. مخصوصا طلاب مهاجر که اخیرا فشارهایی وارد شد که این طلاب باید بروند، اما طرفین توافق کردند که طلاب مهاجر بتوانند تا پایان سال تحصیلی بمانند و در امتحانات شرکت کنند و مدرکی تحویل بگیرند و به وطن‌شان برگردند.
ایشان در ادامه خاطرنشان کردند: انتظار و خواستۀ ما آن است که در آینده راه قانونی طلاب مهاجر باز شود تا بتوانند با گذرنامه و ویزای تحصیلی بیایند و درس بخوانند. ما بر این خواسته اصرار داریم و آن را در راستای حق و عدالت می‌دانیم. بسیاری از کشورها مخصوصا کشورهای همجوار ازجمله افغانستان و تاجیکستان و غیره دوست دارند بیایند و اینجا درس بخوانند.
برای شرکت مردم در این مراسم هیچ فراخوان و اطلاعیه‌ای صادر نشده است
مولانا عبدالحمید در پایان سخنان‌شان ضمن ابراز خرسندی از برگزاری مراسم دانش‌آموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان، گفتند: لطف و توفیق و احسان پروردگار بود که توانستیم این جلسه را برگزار کنیم. البته با توجه به شرایط کنونی برای این مراسم فراخوان ندادیم. حتی یک اطلاعیه هم در این زمینه پخش نشد و به هیچ‌کس دعوتنامه هم فرستاده نشده است. علما و مردم به‌صورت خودجوش تشریف آورده‌اند.
ایشان ادامه دادند: اگرچه مخالفت‌هایی هم برای شرکت در این مراسم در بعضی جاها بوده است و برخی را نگذاشته‌اند در این مراسم شرکت کنند. بنده از آنانی که موفق به شرکت نشده‌اند و از تمام علما و تحصیلکردگان و معتمدین و عموم مردم عزیزی که در این مراسم حضور پیدا کرده‌اند تشکر می‌کنم. شیخ‌الحدیث مولانا عبدالرحمان، امام‌جمعه محترم چابهار نیز که خودشان کسالت دارند، نمایندگان‌شان در این مراسم حضور یافتند و به ایراد سخن پرداختند. بنده از همه تشکر کرده و در حق همه دعای خیر می‌کنم.
