شیخالاسلام مولانا عبدالحمید در مراسم نماز جمعه اهلسنت زاهدان (11 آبان 1397)، ضمن بیان موانع پذیرش دعا، از «حضور قلب»، «یقین به اجابت» و «حالت التجاء» بهعنوان شرائط پذیرش دعا یاد کردند و به «استفاده از اسباب» و توسل به «دعا»، «نماز» و «صبر» در هنگام مواجهه مشکلات و ناهنجاریها توصیه و تاکید کردند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دفتر امامجمعه اهلسنت زاهدان، شیخالاسلام مولانا عبدالحمید پس از تلاوت آیه «وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ» [غافر: 60] اظهار داشتند: خداوند متعال در این آیه موضوع «دعا» را که یکی از عبادتهای بسیار بزرگ و مورد پسند و توجه خاص پروردگار است مطرح کرده است. در این آیه یک امر و یک وعده وجود دارد: امر خداوند متعال این است که خواستههایتان را با پروردگار مطرح کنید، التجا کنید، تقاضا کنید و از خدا بخواهید، و وعدهاش این است که اگر دعا از ته دل باشد خداوند آن را اجابت میکند. اگر ما امر الله را اطاعت کنیم و با تضرع و زاری دعا کنیم مطمئن باشیم که خداوند اجابت میکند، زیرا الله تعالی وعده داده است که دعاها را اجابت میکند و خداوند خلاف وعده نمیکند.
ایشان بر لزوم «تمرکز و حضور قلب هنگام دعا» تاکید کردند و گفتند: هنگام دعا حواس باید جمع باشد، همۀ وسوسهها و خیالات دفع شوند، توجه تنها بهسوی خدا باشد، حضرت رسول صلّیاللهعلیهوسلّم در حدیثی که حضرت ابوهریره رضیاللهعنه نقل کرده فرمودند: «إن الله لا يستجيب دعاء من قلب غافل لاه» خداوند دعایی را که از دل غافل باشد قبول نمیکند. لذا هنگام دعا باید حواس کاملا متمرکز و متوجه خدا باشد.
ایشان در ادامه افزودند: غفلت و پراکندگی حواس به عبادتها ضربه میزند و نقصان وارد میکند، اما دعا اگر با غفلت انجام گیرد اصلا قبول نمیشود، اگر وقت دعا حواس به کارهای روزمره، مشغلهها، نیازها و جایی دیگر باشد دعا بیفایده است. دعای «رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ» [بقره: 201] بهترین دعاست ولی وقتی حواس شما متمرکز بر دعا نباشد بیفایده است. دعا باید با عاجزی، درماندگی، تضرع و زاری انجام بگیرد تا قبول شود.
مولانا عبدالحمید با بیان اینکه «دعای خیر برگشت خیر دارد و دعای بد برگشت بد دارد» اظهار داشتند: در حدیث آمده است که انسان برای آنکه دعایش قبول شود از دعای بد، دعا برای قطع رشتهداری پرهیز کند، چیز ناجایز و حرام از خدا نخواهد. اگر کسی از خدا خلاف و حرام بخواهد، بر قطع رشتهداری دعا کند و علیه کسانی بددعایی کند که مستحق آن نیستند دعای او قبول نمیشود، اما وقتی شما برای شخص غایب دعای خیر میکنید خداوند متعال مانند همان دعا را در حق خودش نیز عنایت میکند، لذا دعای خیر برگشت خیر دارد و دعای بد برگشت بد دارد. وقتی طرف مقابل شایسته بددعایی و مستحق آن نیست بددعایی به خود انسان برگشت میکند.
ایشان با بیان اینکه «دعا حتما باید با یقین باشد» تاکید کردند: کسی که دعا میکند یقین داشته باشد که خداوند حتما دعایش را میپذیرد چراکه خداوند خودش فرموده که دعا کنید من اجابت میکنم. در استجابت ممکن است تاخیر بشود، اما دعا ضایع نمیشود و اگر استجابت دعا فورا به خیر و صلاح شخص نباشد بعدا قبول میشود و اگر اجابتش در دنیا به صلاحش نباشد آن دعا برایش در آخرت بهعنوان عبادت ذخیره میشود تا جاییکه در آخرت وقتی بندگان ثواب دعاهایشان را میبینند آرزو میکنند که کاش همۀ دعاهای آنها در دنیا قبول نمیشدند و امروز در صحرای محشر پاداش دعاهایشان را دریافت میکردند.
مدیر دارالعلوم زاهدان ادامه دادند: عبادتهای دیگر بهمنزلهۀ پوستهاند و دعا مغز آنهاست. تمام عبادات از لحاظ تضرع و زاری و نیایش در دعا خلاصه میشوند. خداوند دعای پاکان و انبیا را نقل میکند و میفرماید: «وَ یدْعُونَنا رَغَباً وَ رَهَباً وَ کانُوا لَنا خاشِعِینَ» [أنبیاء: 90] انبیا و مقربان دربار الهی با رغبت و امید دعا میکردند و از ردّ دعا میترسیدند که مبادا به علت عدم رعایت شرایط، دعایشان قبول نشود.
ایشان در ادامه گفتند: رسول اکرم صلیاللهعلیهوسلّم در خانه و مسجد، در سفر و حضر دعا میکردند، در جنگ بدر که اولین رویارویی مسلمانان با مشرکان بود آنحضرت صلیاللهعلیهوسلم چنان با عاجزی و تضرع دعا کردند که چادر آنحضرت از شانهشان افتاد. انبیا وقتی دعا میکردند در دعا همهتن متوجهِ خدا و متمرکز بر دعا بودند. اللهتعالی دوست دارد بندگان دعا کنند و ازاو بخواهند.
امامجمعه اهلسنت زاهدان به دعا در امور دینی و دنیوی تشویق کردند و اظهار داشتند: عبادت اگر برای دنیا انجام بگیرد به بارگاه الله قبول نمیشود چراکه عبادت باید خالص برای اللهتعالی باشد، اما دعا اگر برای دنیا هم باشد بازهم الله آن را میپذیرد. اگر شما برای شفای مریض، روزی حلال، کسبوکار، مشغلۀ کاری و فرزند صالح دعا کنید این دعا عبادت محسوب میشود و خداوند متعال برای آن به شما ثواب میدهد. لذا دین و دنیایتان را از خدا بخواهید.
«دعا» مغایر با «صبر» نیست
مولانا عبدالحمید در ادامه به رابطۀ «دعا» و «صبر» اشاره کردند و گفتند: دعا مغایر با صبر نیست، بلکه چارۀ صحیح، توسل به ربالعالمین و مناجات با خداست. وقتی حضرت ایوب علیهالسلام مریض شد هم مریضیاش شدید و لاعلاج بود و هم غیر از همسرش همه اهلوعیال و فرزندان را از دست داده بود، لذا ندا کرد: «أَنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَأَنتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ * فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَكَشَفْنَا مَا بِهِ مِن ضُرٍّ وَآتَيْنَاهُ أَهْلَهُ وَمِثْلَهُم مَّعَهُمْ» [أنبیاء: 83] الله تعالی نهتنها او را شفا داد بلکه او را «صابر» نیز نامید. اگر شخص به قضای پروردگار و امر و ارادۀ الله تعالی راضی باشد و مشکلات و عاجزی خود را به بارگاه الهی مطرح کند این برخلاف صبر نیست. لذا وقت بلا و وقت مصیبت و ناگواریها صبر کنید و به دعا متوسل شوید.
ایشان در ادامه به دعا در تمام شرایط تشویق کردند و اظهار داشتند: ما در قرآن و احادیث دستور داده شدهایم که هنگام بلا و مصیبت و مشکلات دو رکعت نماز حاجت بخوانیم و بهوسیلۀ صبر و نماز از خدا مدد بجوییم؛ «يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ» [بقره: 153]. هم صبر باشد و هم نماز و هم از صالحین دعا بگیرید و هم خودتان دعا کنید؛ الله تعالی قطعا اجابت میکند.
مدیر دارالعلوم زاهدان افزودند: وقتی حضرت یونس علیهالسلام در شکم ماهی گرفتار شد فریاد زد: «لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ» [أنبیاء: 87] حضرت یونس علیهالسلام به وحدانیت و پاکی خدا و به ظلم خودش اعتراف کرد، الله تعالی دعایش را اجابت کرد و او را نجات داد. حضرت یونس علیهالسلام بندۀ صالح خدا در شکم ماهی هضم نشد، حفاظت شد و زنده ماند. دعای حضرت یونس برای دفع مشکلات و عفو گناهان مجرّب و بهترین دعاست.
اعتماد کامل به اسباب نتیجۀ «غفلت» و «جهالت» است
امامجمعه اهلسنت زاهدان در ادامۀ سخنانشان «اعتماد به اسباب» و «بیتوجهی به دعا» را نتیجۀ «غفلت» و «جهالت» دانستند و خاطرنشان کردند: دعا از دوا مهمتر است، اسباب را هم بهکار بگیرید، اما ربالاسباب را فراموش نکنید. این نهایت نادانی است که تمام توجه شخص به اسباب باشد و فقط دوا، پزشک، بیمارستان و اسباب را ببیند اما الله را نبیند، پول و مال و وسایل را ببیند اما ربالاسباب را نبیند؛ این غفلت و ازخدابیخبری است.
ایشان با بیان اینکه «کارگرفتن از اسباب عین حکمت و دستور خداست» اظهار داشتند: ترک اسباب برخلاف دستور خدا، سیرت مصطفی و برخلاف حکمت است؛ از اسباب استفاده کن، کشاورزی بکن، نهال را بکار و دعا کن که ای الله! من این زراعت را به امید تو انجام میدهم تو آن را سرسبز و بارور بگردان. مسجد را بساز و دعا کن که ای الله! این بنا را قبول کن و با عبادت آن را آباد بگردان، اسباب را هم استفاده کن و خدا را هم درنظر بگیر. زن و بچه را نصیحت کن، فرزندان را دنبال تحصیل بفرست و دعا کن که ای الله! هدایت دست توست تا تو آنها را هدایت نکنی از دست من هیچ کاری ساخته نیست، من فرزندم را به دبستان، مدرسه و مکتب قرآن بردم، ای الله! تو او را عالم دین، متخصص و تحصیلکرده بگردان. برای فرزندانتان دعا کنید تا آینده درخشانی داشته باشند. ازدواج کن و دعا کن ای الله! اولاد صالح و زندگی راحت عنایت کن.
خطیب جمعه زاهدان در پاین این بخش از سخنانشان گفتند: خداوند متعال را همواره درنظر داشته باشیم که همۀ اسباب در دست اوست. همه چیز دست پروردگار است، خدا را ببینید و او را هیچگاه فراموش نکنید، عاجزانه و با یقین و با حضور کامل قلب دعا کنید.
مقامات سعودی عاملان و برنامهریزان قتل خاشقجی را مجازات کنند
شیخالاسلام مولانا عبدالحمید در فرازی دیگر از سخنانشان، با اشاره به جریان قتل “جمال خاشقجی” روزنامهنگار منتقد سعودی، ضمن توصیۀ دولتها و حکومتها به «گفتمان با مخالفان و منتقدان»، خواستار مجازات عاملان و برنامهریزان قتل این روزنامهنگار توسط مقامات عربستان شدند و اظهار داشتند: جریان کشتهشدن روزنامهنگار و منتقد سعودی از اتفاقاتی است که اینروزها در دنیا مطرح است. قتل این روزنامهنگار که به طرز فجیعی صورت گرفته بود، دنیا را تکان داد و حکومت عربستان سعودی نیز از این اتفاق بهشدت متضرر شد.
خطیب جمعه زاهدان در ادامه خواستار «مجازات عاملان این جریان» شدند و گفتند: امیدواریم مقامات سعودی با جدیت کامل به این موضوع رسیدگی کنند و عاملان، دستوردهندگان و برنامهریزان این قتل را مجازات کنند تا مردم دنیا تسلی پیدا کنند.
مولانا عبدالحمید به اتفاقات مشابه قتل این روزنامهنگار در بسیاری از کشورها اشاره کردند و گفتند: متاسفانه بعضی از کشورها تلاش میکنند تا بهنوعی مخالفان و منتقدانشان را نابود کنند، درحالیکه این بدترین شیوه و روش است.
امامجمعه زاهدان بر لزوم «مذاکره و گفتمان با مخالفان» تاکید کردند و خاطرنشان ساختند: بهترین شیوه و روش، مذاکره و گفتمان با مخالفان و منتقدان است. ما معتقدیم مذاکره و گفتمان سبب تقلیل اکثر اختلافات در دنیا شده و در مخالفت مخالفان نیز تعدیل ایجاد میکند.
ایشان تاکید کردند: اگر دنیا به مذاکره و گفتمان رو بیاورد و در مسیر اعتدال قرار گیرد، اگر مشکلات و بحرانها بهطور کامل حل نشوند اما حداقل مشکلات مهار شده و راه مقابله با آنها آسانتر میشود.
مولانا عبدالحمید «اجرای عدالت» را ضامن برقراری امنیت و وحدت پایدار دانستند و گفتند: اجرای عدالت بهترین راه برای برقراری امنیت، دوستی و وحدت پایدار در دنیاست. اجرای عدالت سبب ایجاد آرامش فردی و اجتماعی در جامعه میشود. برای برقراری امنیت و وحدت هیچ نسخهای بهتر از اجرای عدالت نیست.
مدیر دارالعلوم زاهدان افزودند: امنیت و وحدت در پرتو اجرای عدالت، گفتمان، نگاه یکسان و توجه به خواستههای تمام اقوام و مذاهب امکانپذیر است.
مولانا عبدالحمید در پایان سخنانشان در مراسم نماز جمعه زاهدان، با اشاره به تشدید تحریمها به ویژه تحریمهای نفتی که قرار است دولت آمریکا در 13 آبان علیه جمهوری ایران اِعمال کند، این تحریمها را «ظالمانه» دانستند.
ایشان در عین حال ضمن درخواست دعا از مردم برای حل مشکلات و بحرانهای اقتصادی و سایر بحرانها، از مسئولین نیز خواستند برای حل مشکلات اقتصادی و سایر مسائل و بحرانها در کشور «تدبیر عاجل و جامعی» بیندیشند.