روزنامهی پرتیراژ «الیوم السابع» چاپ قاهره، طی گفتوگویی با شیخالاسلام مولانا عبدالحمید به بررسی مشکلات جامعهی اهلسنت ایران و جهان اسلام پرداخته است. این مصاحبه که توسط «اسراء احمد فؤاد» انجام شده، 15 شهریور 1396 در این روزنامه به چاپ رسیده است.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دفتر امامجمعه اهل سنت زاهدان، خبرنگار «الیومالسابع» در این گفتوگو مسائلی از قبیل «علت عدم دعوت مولانا عبدالحمید در مراسم تحلیف رئیس جمهور»، «نادیدهگرفتن اهلسنت در تشکیل کابینه دولت دوازدهم»، «چرایی حمایت اهلسنت از روحانی در انتخابات»، «مشکلات و مطالبات جامعهی اهلسنت»، «هدف سفر اسفندماه سال گذشته مولانا عبدالحمید به عربستان» و «دیدگاه ایشان در رابطه با اختلاف کشورهای حاشیهی خلیج فارس با قطر» مطرح کرده است.
علت عدم حضور در مراسم تحلیف
شیخالاسلام مولانا عبدالحمید در پاسخ به سؤال نخست خبرنگار «الیومالسابع» که «چرا از شما در مراسم تحلیف ریاست جمهوری دعوت نشد؟»، گفتهاند: ظاهرا فشارهایی از طرف جریانهای تندرو بر مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری وارد شده بود، به همین علت دعوت نشدیم. بهنظرم در این مسئله کوتاهی از مجلس شورای اسلامی بود، البته دولت نیز در آن ورود پیدا نکرده بود، در حالیکه جناب دکتر روحانی میتوانست دخالت بکند و اگر چنین میشد قطعا این مشکل برطرف میشد. بههرحال این مسئله تمام شد و اشتباهی بود که رخ داد، ما همچنان به تحقق مطالبات مان و توجه مسئولان به اهلسنت امیدواریم.
نادیدهگرفتن اهلسنت در تشکیل کابینه دولت دوازدهم
خبرنگار «الیومالسابع» بااشاره به عدم گزینش وزیر از میان اهلسنت در تشکیل دولت جدید از چگونگی طرح و پیگری مطالبات اهلسنت میپرسد.
مولانا عبدالحمید در پاسخ میگویند: رویکرد ما در پیگری مشکلات، گفتوگو و نشستن پای میز مذاکره است. ما اکنون خواستار واگذاری پستهایی پایینتر از وزارت مانند نایبوزیر وغیره به اهلسنت هستیم. باید از میان اهلسنت سفیر، استاندار و غیره انتخاب شود. از رئیس جمهور میخواهیم که یکی از معاونان خویش را از اهلسنت انتخاب کند، هرچند که تا این لحظه چنین اقدامی نکرده است. رویکرد ما بر اعتدال و میانهروی است، مخالف خشونت، تندوری و افراط هستیم. تنها راه مطالبات حقوق مان را گفتوگو میدانیم.
مدیر دارالعلوم زاهدان در فرازی دیگر از این گفتوگو به خبرنگار «الیومالسابع» میگوید: ما تلاش مان بر این است که با رهبر انقلاب دیدار کنیم، امیدواریم در حل مشکلات ما را کمک کنند. بیشتر ملت ایران اهلسنت را حمایت میکنند و بر این باور هستندکه باید اهلسنت مشارکت داده شوند و به حقوقشان دست یابند.
مطالبات و مشکلات اهلسنت
مولانا عبدالحمید در رابطه با مطالبات اهلسنت از دولت خاطرنشان کردهاند: اهلسنت از رئیس جمهور میخواهند که بهعنوان هموطن ایرانی به آنان نگریسته شود. «قومیت» و «مذهب» در ایران مطرح نباشد، واگذاری مسئولیت و پستها براساس شایستگی و توانایی باشد. تفاوتی میان اقوام و مذاهب در کشور نباشد، بلکه دموکراسی دینی حاکم باشد. اهلسنت در پستهای بالا در کشور و استانهای برخوردار باشند و میان سنی و شیعه توازن برقرار باشد.
مولانا عبدالحمید با اشاره به ضعفهای دوره سابق دولت دکتر روحانی گفته است: در دوره قبلی دکتر روحانی گامهایی هرچند ضعیف برداشت، انتظار داریم در این دوره گامهای بزرگتری برای حل مشکلات اهلسنت بردارد، ما اعتقادداریم هر گامی که در راستای مشارکتدادن اهلسنت در کشور صورت میگیرد به مصلحت ایران و سبب تقریب مسلمانان میشود.
چرایی حمایت اهلسنت از روحانی در انتخابات
پیشوای مذهبی اهلسنت ایران در رابطه با چرایی انتخاب روحانی توسط اهلسنت در انتخابات جدید خاطرنشان کردهاند: در انتخابات گذشته از میان کاندیداهای ریاست جمهوری جناب دکتر روحانی نسبت به سایر کاندیداها از دوراندیشی و بینش بالاتری برخوردار بودند، بنابراین اهلسنت از ایشان حمایت کردند و بر این باور هستند که وی بهتر میتواند مشکلات داخلی و خارجی کشور را برطرف کند. ایران در سطح داخلی نیاز به رئیسجمهوری دارد که دارای فکری وسیع باشد، زیرا ایران کشوری است که دارای تنوع قومی و مذهبی است، نیاز به رئیس جمهوری است که بتواند این اقوام و مذاهب را کنار هم قرار دهد و حقوقشان را بدهد و آزادیشان را برقرار کند.
جریان مسجد اهلسنت تهران
خبرنگار «الیومالسابع» در ادامه بحث «عدم وجود مسجد برای بیش از یک میلیون اهلسنت تهران و مشکلات نمازخانههای اهلسنت را در این کلانشهر» مطرح کرده است.
شیخالاسلام مولانا عبدالحمید در پاسخ وی خاطرنشان کرده است: ما اعتقاد داریم که دولت میتواند این مشکلات را حل کند و این نگرش موجود را تغییر دهد. در انتخابات اخیر که اهلسنت با اتحاد و انسجام شرکت کردند، ملیگرایی آنان و دوستیشان با کشور بیشتر مطرح شد و اکنون محبتشان در دل ملت ایران قرار گرفته است. مطمئن هستیم چنانچه دولت برای حل مشکلات اهلسنت اقدام کند و برای تغییر نگرش و رفتار موجود گام بردارد، مردم و حتی بیشتر اهلتشیع هم دولت را حمایت میکنند تا مشکلات اهلسنت حل شوند، این روحیه در ملت ایران کاملا موجود است.
مشکلات برگزاری نمازهای عید اهلسنت
شیخالاسلام مولانا عبدالحمید در ادامه پیرامون «مشکلات برگزاری نمازهای عید اهلسنت در کلانشهرها» اظهار داشته است: ما امیدواریم در دورهی دوم دولت جناب دکتر روحانی این مشکل حل شود، زیرا اینها مشکلاتی هستند که به جامعه ما و انسجام و وحدت ملی ما ضربه میزنند. امیدواریم دولت این مشکلات را حل کند، قانون اساسی در برگزاری مراسمهای مذهبی آزادی کامل داده است و دولت میتواند قانون اساسی را عملی کند و جلوی برخوردهای سلیقهای را بگیرد.
جریان سفر سال گذشته مولانا عبدالحمید به عربستان
خبرنگار «الیومالسابع» در ادامهی این گفتوگو از شیخالاسلام مولانا عبدالحمید پرسیده است: «گفته میشد دولت ایران سال گذشته از شما خواسته است که برای برقراری روابط عربستان سعودی و ایران میانجیگری بکنید، برای همین به شما اجازه دادند که در مارس/اسفندماه سال گذشته به مکه مکرمه بروید، آیا این میانجیگری شما بینتیجه ماند؟»
مولانا عبدالحمید در پاسخ گفتهاند: نه، ایران از من نخواسته بود که میانجیگری کنم. پیشاز این سفر از شرکت بنده در همایشهایی که در مکه مکرمه و جاهای دیگر برگزار میشد جلوگیری میشد، این مرتبه ایران میخواست یک نوعی نرمی از خود نشان دهد و آنوقت «مذاکرات حج» جریان داشت، لذا بنده را اجازه دادند که سفر کنم و در همایشی که در مکه برگزار شد، شرکت کنم.
ایشان در ادامه افزودهاند: ایران هرچند در این سفر مأموریتی به بنده نسپرده بود، اما علاقهمند بود که با مسئولان سعودی صحبت کنم و آنان را به گفتوگو و مذاکره فرابخوانم تا سفارتشان را در تهران بازگشایی کنند. این علاقهمندی موجود بود، اما یک مسئولیت رسمی از طرف دولتمردان نبود. بنده زمانی که به عربستان رفتم با یکی از مجلات مصاحبهای داشتم و در آن گفتم: سعودی و ایران دو کشور تأثیرگذار در سطح جهان اسلام هستند، چنانچه گفتوگو کنند و به هم نزدیک شوند، میتوانند بحرانهای موجود در خاورمیانه مانند مشکلات سوریه، یمن و عراق را حل کنند. همچنین بنده از عربستان سعودی خواستم که سفارتش را در ایران بازگشایی کند و برای این منظور نامهای نیز به مسئولین عربستان سعودی فرستادم، از آنان خواستم که روابطشان را با ايران از سرگیرند؛ و مشکلاتشان را با گفتوگو حل کنند، نامهی من به دست مسئولین سعودی رسیده بود و گفتند ما آن را پاسخ میدهیم، اما متأسفانه اتفاقات دیگری پیش آمد و روابط ایران و عربستان را بیشتر متشنج و بغرنج ساخت.
مولانا عبدالحمید در گفتوگو با «الیومالسابع» تأکید کرده است: ما همچنان بر این باور هستیم که سعودی و ایران به میز مذاکره برگردند و سفارتهایشان را بازگشایی کنند. منافع ملتها در این است که روابط این دو کشور برقرار شود. اکنون نیز چنانچه فرصتی برای ما فراهم شود و ما بتوانیم برای برقراری روابط تلاشی انجام دهیم، کوتاهی نخواهیم کرد.
اهلسنت ایران و برچسبهای بیجا
شیخالاسلام مولانا عبدالحمید در بخشی از این گفتوگو پیرامون برچسبهایی ناروایی همچون همکاری اهلسنت با گروههای تروریستی که عدهای به اهلسنت میزنند، گفتهاند: دولت خوب میداند که اهلسنت ایران هیچ ارتباطی با تندروها ندارند و آنان بههیچوجه از خشونت و تندروی حمایت نمیکنند، هرچند گاهی بر اثر همین اتهامها عدهای دستگیر میشوند. تا جایی که بنده اطلاع دارم دولت هم اراده ندارد که از این طریق به اهلسنت فشار وارد کند، زیرا اهلسنت با اعتدال و میانهروی حرکت میکنند و خواهان امنیت و برادری در ایران هستند. آری! آنان حقوق قانونیشان را مطالبه میکنند، اما نمیخواهند در داخل ایران مشکلات امنیتی درست کنند. تمام اهلسنت به این مسئله اتفاقنظر دارند و با تندروی مخالف هستند.
دیدگاه مولانا عبدالحمید در رابطه با اختلاف کشورهای حاشیهی خلیج فارس با قطر
اسراء احمد فؤاد در آخرین سؤال خود دیدگاه مولانا عبدالحمید را در رابطه با قطع روابط کشورهای حاشیهی خلیج فارس با قطر جویا شده است.
امامجمعه اهلسنت زاهدان در پاسخ گفتهاند: خواستهی اهلسنت این است که کشورهای اسلامی از تنش و درگیری دوری کنند، اختلاف و بحران بهاندازه کافی وجود دارد. هر نوع تنش میان کشورهای اسلامی به ضرر آنهاست. اعتقاد داریم که مشکلات باید با گفتوگو حلوفصل شوند، کشورهای حاشیهی خلیج فارس و قطر بنشینند و مشکلاتشان را با مذاکره حل کنند. قطر کشور اسلامی است ممکن است که اشتباهاتی پیش آمده و دولت آن اشتباهاتی انجام داده است، بهجای قطع روابط باید برای اصلاح آن فکر شود. تنش در میان کشورهای اسلامی به نفع دشمنان مسلمانان و قدرتهای استکباری است.