اشاره: دوره 15 روزه تفسیر آیاتی از قرآن مجید برای فرهنگیان و دانشجویان اهل سنت، همه ساله در حوزه علمیه مدینة العلوم خاش برگزار می شود که در این دوره استاد تفسیر؛ مولانا محمد عثمان، مدیر حوزه علمیه مدینة العلوم و امام جمعه شهرستان خاش آیاتی برگزیده و منتخب از کلام الله مجید را برای شرکت کنندگان در این دوره ترجمه و تفسیر می نماید، که – بحمدالله- این دوره با استقبال چشمگیر مواجه شده است و همه ساله تعداد زیادی از فرهنگیان و دانشجویان اهل سنت از برخی استانهای کشور برای شرکت در این دوره کوتاه عازم شهرستان خاش می شوند.
مدتی قبل جلسه اختتامیه این دوره تفسیر برگزار شد که حضرت شیخ الاسلام مولانا عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان و ریاست شورای هماهنگی مدارس دینی اهل سنت استان نیز در این جلسه شرکت نموده و به ایراد سخن پرداخت.
مولانا عبدالحمید در این جلسه که جمع کثیری از فرهنگیان و دانشجویان اهل سنت از برخی استانهای کشور و نیز طلاب و اساتید حوزه علمیه مدینة العلوم خاش حضور داشتند، با تلاوت آیه «يُؤتِي الْحِكْمَةَ مَن يَشَاءُ وَمَن يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْرًا كَثِيرًا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُوْلُواْ الأَلْبَابِ» [بقره: 269] به بیان اهمیت علم و به ویژه علوم اسلامی و قرآنی پرداخت و گفت: بشر جایگاهی را که کسب کرده و هر چه پیشرفت در امور دینی و دنیوی داشته، همه آنها به برکت علم بوده است. در عصر حاضر نیز که کشورهای توسعه یافته به پیشرفتهایی در زمینه صنعت و تکنولوژی دست حاصل کرده اند، از برکت علم است، اما آنها فقط به یک بُعد زندگی، یعنی بُعد مادی، توجه کردند. آنها مصداق این آیۀ قرآن کریم هستند که خداوند متعال می فرماید: «يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِّنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ» [روم: 7] یعنی علم آنها فقط در اسباب ظاهری دنیا منتهی می شود و همواره به این می اندیشند که چگونه دنیای خود را اداره کنند و پیش ببرند.
امام جمعه اهل سنت زاهدان در ادامه افزود: روشن است که دنیای آنها از مسلمانان آبادتر است و در علوم دنیوی از مسلمانان جلوتر هستند، اما آنها در بُعد دوم زندگی، یعنی بُعد معنوی، عقب مانده اند، زیرا پیشرفت کردن در بُعد معنوی و ایمانی سبب برخورداری انسان از اخلاق زیبا می شود. انسان با مکارم اخلاقی، اعتقاد صحیح و عملکرد درست مزین شده و به قرب پروردگار نائل می شود و به ملأ أعلی می پیوندد و این زمانی امکان پذیر می شود که انسان در پیشگاه انبیا و خصوصا حضرت محمد- صلی الله علیه و سلم- زانوی تلمذ بزند و قرآن عظیم الشأن را کسب کند.
ایشان در ادامه اظهار داشت: جای افسوس است که مسلمانان در عصر حاضر در هر دو بُعد معنوی و دنیوی ضعیف شده و دوران طلایی خویش، یعنی دوران صحابه- رضی الله عنهم اجمعین- و تابعین و پس از ایشان را فراموش کرده اند. در دوره تبع تابعین مسلمانان در هر دو بُعد به اوج رسیده بودند و این سبب شد که آنها برای آیندگان نمونه و الگو قرار گیرند.
مدیر دارالعلوم زاهدان خاطرنشان کرد: صحابه کرام- رضوان الله علیهم اجمعین- در اخلاص، عمل و خوف خدا نمونه بودند. دنیا نظیر آنها را به خود ندیده است. کسانی که صحابه را شناختند به خوبی دریافتند که تمام اولیا، ائمه حدیث و فقه، اندیشمندان و عابدان هر چه داشتند از صحابه کرام بوده است. زندگی صحابه نمونه ای از زندگی پیامبر اسلام- صلی الله علیه و سلم- بود؛ آنها به ما دین و اخلاق آموختند و اساتید و راهنمایان امت قرار گرفتند. در حدیثی آمده که پیامبر اکرم- صلی الله علیه و سلم- فرمودند: «أصحابی کالنجوم فبأیهم اقتدیتم اهتدیتم.» صحابه مانند ماه و ستارگان از آفتاب فروزان نبوت نور گرفتند و این نور و روشنایی را به ما رساندند. لذا نباید فرزندان مسلمانان از کاروان علمی دنیا عقب بمانند، بلکه باید علوم عصری را فرا گیرند و مهمتر از آن فراگیری علوم شرعی است که مقصد اصلی انسان در دنیا است و در رأس این علوم، علم کتاب الله و سنت پیامبر- صلی الله علیه و سلم- قرار دارد، که تمام علوم دیگر شرعی مثل فقه و اصول فقه و… به این دو مأخذ و منبع اصلی برمی گردند و از آن نشأت گرفته اند. سنت و احادیث پیامبر نیز شرح و تفسیر کتاب الله هستند.
امام جمعه اهل سنت زاهدان اظهار داشت: پیامبر اکرم- صلی الله علیه و سلم- با عمل و گفتار خویش قرآن را تفسیر کردند و روش نماز خواندن، روزه گرفتن، حج کردن و… را با عمل خویش تعلیم دادند. کسانی که می گویند فقط قرآن کافی است و نیازی به احادیث نیست، در گمراهی قرار داشته و از راه مستقیم عدول کرده اند، زیرا در فراگیری تمام علوم نیاز به استاد است و بدون استاد، آموزش امکان پذیر نیست؛ همین طور اگر می خواهیم به فرامین قرآن دسترسی کامل داشته باشیم نیاز به کسی است که مراد و منظور آیات را برای ما تشریح کند. لذا بشر به انبیا و تعلیمات آنها نیاز دارد. انبیا فقط برای تحویل دادن کتب آسمانی به بشر مبعوث نشدند، بلکه آنها طبق فرموده خداوند متعال؛ «بما کنتم تعلمون الکتاب و بما کنتم تدرسون» علاوه از آوردن کتاب، برای تعلیم و تدریس و تفسیر آن برای مردم نیز فرستاده شده اند.
ایشان ادامه داد و گفت: گر چه مسلمانان از لحاظ تکنولوژی و صنعت از دنیای غرب عقب مانده اند، اما سرمایه عظیمی در اختیار مسلمانان قرار گرفته که اروپائیان از آن بی بهره اند؛ زیرا ما مسلمان هستیم و کتاب الله و سنت رسول الله را قبول داریم که برای ما زمینه پیشرفت معنوی و رسیدن به پروردگار و همچنین ساختن و آباد کردن دنیا را فراهم کرده اند. ما مسلمانان در حقیقت دنیا را برای آخرت خویش ساخته و آباد می کنیم.
مولانا عبدالحمید افزود: اگر از بقایای ادیان سابق چیزی برای غربی ها مانده و اگر از دین اسلام و قرآن مواردی را فرا گرفته اند، صرفا برای استفاده کردن در امور دنیوی بوده و نه برای آخرت. آنها با هدف رسیدن به امور دنیوی و رونق بخشیدن به دنیا دروس اخلاق را از دین اسلام گرفتند، اما مسلمانان باید دنیا را نیز برای آخرت خود بسازند و آباد کنند و تمام کارهای ما باید برای خدا و جلب رضایت پروردگار باشد.
مسلمانان در اکثر کشورهای غیراسلامی از آزادی در امور دینی و عبادی برخوردارند
ایشان در ادامه، “آزادی عقیده” را یک «اصل مهم در جوامع بشری» توصیف نمود و خاطرنشان کرد: در اکثر کشورها مسلمانان و پیروان دیگر ادیان در امور دینی و عبادی خود و همچنین ساختن مساجد و عبادتگاهها آزاد هستند؛ در کشورهای غیر اسلامی مسلمانان آزادانه و در چهارچوب ضوابط منطقی، عقیده خود را بیان می کنند. امیدواریم این آزادی در کشور ما نیز مهیا شود؛ تعصبات مذهبی کنار گذاشته شود و همه فرقه ها و مذاهب بتوانند در چارچوب استدلال و منطق و بدون توهین به دیگران عقیده خود را مطرح کنند؛ زیرا توهین به عقاید دیگران در هیچ فرهنگ و قانونی درست نیست.
رئیس شورای هماهنگی مدارس دینی اهل سنت استان سیستان و بلوچستان افزود: اهل سنت در دیگر کشورها و از رسانه ها نباید به شیعه توهین کنند؛ همچنین شیعه با استدلال و اصول منطقی و بدون توهین به عقاید دیگران، عقیده خود را مطرح کند. لذا هر گروه و فرقه باید بتواند آزادانه و بدون هر نوع فشاری مراسم مذهبی و عبادی خود را انجام دهد.
ایشان در ادامه و با اشاره به آیه «لاَ إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ» [بقره: 256] تاکید کرد: در دین هیچ اجبار و اکراهی وجود ندارد و دستور جهاد به پیامبر اکرم- صلی الله علیه و سلم- بدین خاطر بود تا مردم را از جور و ظلم پادشاهان ظالم آزاد کند؛ لذا مشاهده می کنیم که یهودیان در مدینه منوره در کنار مسلمانان با آزادی کامل زندگی کرده و حتی گوشت خوک و مشروب نیز استفاده می کردند.
اهل سنت باید از آزادی عقیده در سطح رسانه ها و دانشگاهها برخوردار باشند
امام جمعه اهل سنت زاهدان در جمع فرهنگیان و دانشجویان شرکت کننده در دوره تفسیر قرآن اظهار داشت: اسلام دین وسیعی است و تنگ نظری در آن جایی ندارد. اگر برادران شیعه در چهارچوب منطق و استدلال عقیده خود را در رسانه ها و صدا و سیما بیان می کنند این حق آنها است، اما باید اهل سنت نیز از این حق برخوردار شوند و بتوانند در چارچوب ضوابط منطقی عقیده خود را بیان کنند. معتقدیم این آزادی برای اهل سنت در سطح رسانه ها و دانشگاه ها باید مهیا شود.
ایشان در ادامه افزود: مذهب اهل سنت به پیروان خویش هرگز اجازه توهین به عقاید دیگران را نمی دهد و حتی اهل سنت اجازه توهین به بت پرستان را نیز ندارند. لذا ما ایرانیان که ادعای تمدن و فرهنگ داریم، باید از قید و بند تعصبات خشک و بیجا عبور کنیم، زیرا تعصبات بیجا، نشانه جهل و بی فرهنگی مطلق است. ادعای تمدن و فرهنگ همراه با تعصبات مذهبی و فرقه ای، ادعایی بی اساس است.
حملات انتحاری علیه برادران شیعه و نیز ترور علمای اهل سنت اقدامی شنیع و پست است
عضو اتحادیه جهانی علمای مسلمان در پایان سخنان خود حملات تروریستی اخیر در برخی کشورهای همسایه را محکوم کرده و خاطرنشان نمود: ما معتقدیم که حملات انتحاری و تروریستی که در پاکستان و دیگر کشورها علیه برادران شیعه صورت می گیرد و نیز ترور علمای اهل سنت در این کشورها، عملی بسیار شنیع و پست است و این اعمال نفرین خدا و بندگانش را به همراه دارند. ما باید قرآن را مدار و محور اصلی بحث و گفتگوهای خویش قرار دهیم؛ قرآن کلام الهی است که همه مسلمانان بر آن اتفاق نظر دارند و هیچ اختلافی در صحت آن میان مسلمانان وجود ندارد. لذا ما باید خود را از تعصبات مذهبی تخلیه کنیم و به قرآن روی بیاوریم و از آن استدلال بگیریم و هرگاه دلیل قرآنی ذکر شد دیگر روایتها و حکایتها را کنار بگذاریم و کلام الهی را بپذیریم، زیرا به فرموده خداوند «مَّا فَرَّطْنَا فِي الكِتَابِ مِن شَيْءٍ» [أنعام: 38] قرآن از بیان هیچ مطلبی فروگذار نکرده است و همواره در آیات فراوانی دستور به تعقل و تدبر در کلام الهی داده است. لذا اگر مسلمانان به این کتاب آسمانی برگردند، نجات حاصل کرده و از مشکلات رهایی می یابند، و اگر به این کتاب پشت کنند دچار مشکلات شده و متحمل ضرر و زیان می شوند.
