ارتباط علمای اسلام از ديرباز تاكنون، معياری مناسب جهت سنجش اخوت و وحدت دنيای اسلام است، به طوری كه در هر برهه از زمان كه تعامل علمای جهان اسلام اعم از شيعه و سنی با يكديگر مناسب بوده، به همان ميزان وحدت و اخوتی پايدارتر بر جهان اسلام حاكم بوده است.
در همین زمینه خبرنگار تقریب در زاهدان با شیخالاسلام مولانا عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت و مدیر دارالعلوم زاهدان گفتگویی ترتیب داده است كه مشروح آن در ذیل میآید.
ـ جناب مولوی، ضمن عرض سلام، خواهشمندم درباره نقش علمای اسلام در حفظ وحدت و اخوت امت اسلامی توضیح دهید؟
– بسم الله الرحمن الرحیم. علیکم السلام. علما و نخبگان مذهبی جامعه در حقیقت راهنمایان امت اسلام به سوی خیر و صلاح هستند و چنانچه میان علمای اسلام، شیعه و سنی، تعامل و همدلی و محبت حاكم باشد طبیعی است كه بسیاری از كدورتها و سوءتفاهمات میان مسلمانان برطرف و یا كمرنگ خواهد شد. علما وارثان انبیا و اولیای الهی هستند و همان عهدی كه خداوند از پیامبران الهی گرفته است تا در جهت اصلاح و هدایت امت تلاش كنند، شامل علمای اسلام نیز میشود و آنان نیز در قبال جامعه مسلمان نزد خداوند متعال مسئول هستند. اغلب مردم جزو عوام هستند و نگاهشان به بزرگان دین و علمای خودشان است و قطعا اگر علما در این زمینه موفق عمل كنند، اختلافات مذهبی به مراتب كمتر خواهد شد. البته الان دنیای اسلام شرایط خاصی پیدا كرده است. برادركشی و تبعیض در برخی جوامع مسلمان رواج یافته و حقوق اسلامی آنچنان كه باید، ادا نمیشود. در این زمینه بخشی از كوتاهی را متوجه خودمان میدانم.
-همانطور كه استحضار دارید، تنشهای مذهبی بیشتر از آنكه واقعا دعوای مذهب باشد، رنگ و بوی سیاسی دارد، علمای مسلمان در این زمینه چه وظیفهای برعهده دارند؟
ـ ببینید، متاسفانه همواره امت اسلام چوب ندانمكاری عدهای افراطی را خورده است . اینها دنبال وحدت و حل مشكلات جهان اسلام نبودهاند و بیشتر به فكر منافع خودشان هستند. این افراطیون تلاش دارند از شخصیتهای مقبول مردم، استفاده ابزاری كنند و خودشان را پشت علما مخفی میكنند. هیچ عالم دلسوزی دوست ندارد شیعه و سنی كه هر دو بنا بر عقیده ما مسلمان و دارای احترام هستند، با هم اختلاف و كدورت داشته باشند. وظیفهی علما، تقویت اشتراكات مذهبی است كه الحمدلله میان شیعه و اهلسنت درصد اشتراكات بسیار بالا است؛ خدای واحد، قبله واحد، كتاب واحد، پیامبر واحد و… در حالی كه قرآن كریم ما را بهخاطر داشتن اشتراك در اعتقاد توحیدی با یهود و نصاری دعوت به اتحاد میكند، چگونه ما مسلمانان خود را معتقد به قرآن بدانیم اما این همه اشتراكات را نادیده بگیریم؟ اینها رسالت علمای دلسوز فریقین است كه باید مسلمانان را به سمت اتحاد و اخوت و همگرایی دعوت دهند و از بروز اختلاف و تفرقه جلوگیری كنند.
-جناب مولوی، در روزهای اخیر مطالبی منتسب به شما در خصوص یكی از مراجع عظام تقلید، در محافل رسانهای نزدیك به شما، انتشار یافت كه شبهاتی را دامن زد. در این خصوص توضیح دهید؟
ـ تاجایی كه میدانم بنده نسبت به هیچكدام از مراجع بزرگوار شیعه اظهارنظری كه موجب تنش بشود یا خدای ناكرده موجب كدورت این بزرگواران بشود نداشتهام. البته گلایهای از بعضی از این بزرگواران داشتهام. اخیرا برخی رسانهها و جریانات افراطی تلاش دارند دولت و شخصیتهای ذینفوذ از برادران شیعه را نسبت به اهلسنت بدبین كنند. در همین رابطه مسایلی در خصوص افزایش جمعیت اهلسنت در رسانهها مطرح میشود. بنده پیرامون همین مطلب توضیحاتی در مصاحبه اخیر دادهام. علمای اهلسنت برای مراجع عظام تقلید احترام خاصی قائلاند و برای حل مشكلات اهلسنت به توصیه و تاكید این بزرگواران امیدوارند و اگر درخواستی از این عزیزان میشود به خاطر وجاهت و مقبولیت آنان نزد عموم مسلمانان شیعه و سنی است و به خاطر انتظاری است كه از این بزرگان است. در این میان برادر بزرگوارم حضرت آیتالله مكارم شیرازی را بیشتر از سایر مراجع شیعه میشناسم و چندین بار با جمعی از علما و اندیشمندان با ایشان دیدار داشتهام و هرگاه به قم سفر كردهایم خدمت ایشان رسیدهام و دید تقریبی و حُسن نیت و دلسوزی این بزرگوار برای شیعه و اهلسنت مایه امید بوده است. ایشان از شخصیتهای برجسته علمی كشور است كه دارای تالیفات متعدد و مقلدین فراوان است. گلایهای که از این بزرگوار داشتیم این بود که در گزارشاتی که از منطقه ما و سایر مناطق سنینشین میآیند دقتنظر بیشتری داشته باشند و اجازه ندهند افرادی با نام ایشان سوءاستفاده کنند. به اعتقاد بنده علمای شیعه و سنی، مختص به یك فرقه و مذهب خاص نیستند، بلكه اینها سرمایه و امید جهان اسلام هستند و به همین دلیل است كه ما از مراجع عظام شیعه انتظار توجه بیشتر برای حل مشكلات برادران اهلسنت را داریم و به دنبال ملاقات و گفتگوی نزدیك با این بزرگواران هستیم. قطعا ارتباط نزدیك علمای اسلام مایه خیر برای امت مسلمان و تقویت وحدت و اخوت خواهد بود.
-حضرتعالی به نقش افراطیون در بههم زدن وحدت اشاره داشتید. از جانب شما چه اقدامی در مقابله با افراطیون انجام شده است؟
-همانطور كه بارها تاكید داشتهام راه و مسیر اهلسنت، تقریب مذاهب و اخوت و وحدت بوده و هست و جامعه اهلسنت هیچگاه برای رسیدن به حقوق خود متوسل به خشونت و تندروی نشده است. معدود افرادی كه به نام اهلسنت و در لوای دفاع از اهلسنت دست به خشونت میزنند مقبول جامعه اهلسنت نیستند. اینها فریب خورده افراطیون داخل و خارج هستند كه با طرح شعار دفاع از اهلسنت به دنبال اغراض شخصی خودشان هستند. هم در شیعه و هم در اهلسنت گروههای تندرو مورد محکومیت علمای دلسوز هستند. اسلام هرگز با خشونت و برادركشی موافق نیست و اعمال تروریستی، گروگانگیری و خونریزی از هیچ مسلمانی پذیرفته نیست. بنده حتی در خطبههای نمازجمعه اخیر اعلام كردم جان و مال و ناموس شیعه و سنی محترم است و تعرض به هر یک از پیروان مذاهب حرام است. مال، آبرو، خون و حقوق انسانها محفوظ بوده و کسی حق تجاوز به آنها را ندارد. همه انسانها، فارغ از هر قومیت و مذهب و گرایش و اعتقادی، دارای حرمت و کرامت و حقوق‌اند. .
ـ با تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید. اگر در پایان صحبتی دیگر دارید بفرمایید.
– انتظار ما از همه مردم، مسئولان و علمای دلسوز اسلام این است که در مسیر خدا و رسول گام بردارند و طبق فرموده رهبر معظم انقلاب اجازه سوء استفاده و تفرقه اندازی برای دشمنان علیه امت اسلامی فراهم نسازند. اکنون که دنیای اسلام مرحله حساس بیداری اسلامی را تجربه می کند، همگرایی و اخوت اسلامی بیش از هر زمان دیگر مورد نیاز است. خوشبختانه رهبر انقلاب تا کنون مواضع بسیار ارزنده ای در جهت وحدت و تقریب مذاهب داشته اند و امید است همه آنهایی که خودشان را منتسب به رهبری می دانند از فرمایشات وحدت آفرین ایشان تبعیت کنند.
منبع: خبرگزاری تقریب (با اندکی تلخیص و ویرایش)